บันทึกการเรียนรู้ครั้งที่ 15

วันนี้เป็นกลุ่มของดิฉันที่ต้องทำการทดลองวิทยาศาสตร์ เรื่องแสนสีและลวดลายพิศวงศ์

สิ่งที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน

            สีแดงและสีเขียวเป็นสีตรงกันข้าม และเป็นคู่สีที่มีสมบัติเหมาะสำหรับนำมาใช้ประดิษฐ์แว่นสามมิติ เมื่อเราสวมแว่นสามมิติภาพที่เห็นจึงดูเหมือนกำลังเคลื่อนไหวอยู่

ภาพรวมการทดลอง

                เมื่อนำแผ่นใสสีแดงและสีเขียววางไว้บนภาพที่เด็กๆวาดด้วยสีดำ แดง และเขียว แล้วขยับแผ่นใสขึ้นลงหรือขยับไปทางซ้ายและขวา ภาพที่เด็กๆวาดจะดูเหมือนเคลื่อนไหวได้

วัสดุอุปกรณ์

·       แผ่นใสสีแดงและสีเขียว

·       เทปกาว

·       กรรไกร

·       ปากกาเคมีหรือดินสอสีแดงและสีเขียว

สำหรับเด็กแต่ละคน

·       กระดาษสีขาว 1 แผ่น

สรุปแนวคิด

                แผ่นกรองแสงสีต่างๆจะดูดกลืนแสงสีบางส่วนไว้ เมื่อเรามองภาพที่มีสีสันผ่านแผ่นกรองแสงจะทำให้เราเห็นสีต่างๆเปลี่ยนไป

เริ่มต้นจาก

·       ก่อนการทดลอง ให้เด็กๆทดสอบเปรียบเทียบสีของปากกาเคมีและแผ่นใสที่ใช้ให้กลมกลืน

·       ลองขีดเส้นด้วยปากกาเคมีสีแดง เมื่อวางแผ่นใสสีแดงทาบลงไป จะต้องมองไม่เห็นเส้นสีแดง แต่เมื่อมองผ่านแผ่นใสสีเขียวจะต้องเห็นเส้นสีแดงได้ชัดเจน

·       จากนั้นลองขีดเส้นด้วยปากกาเคมีสีเขียว เมื่อวางแผ่นใสสีเขียวทาบลงไป เราจะมองไม่เห็นเส้นสีเขียว แต่จะมองเห็นได้ชัดเจนเมื่อมองผ่านแผ่นใสสีแดง ถ้าหาปากกาเคมีสีเขียวที่กลมกลืนกับแผ่นใสสีเขียวไม่ได้ อาจใช้แค่ปากกาเคมีสีแดงสีเดียวก็ได้

·       ตัดแผ่นใสสีแดงและสีเขียวให้มีขนาดเท่ากับไปรษณียบัตรวางแผ่นใสสีแดงและสีเขียวชิดกัน ติดด้วยเทปกาวใส ตัดทั้งสี่มุมให้มน

ทดลองต่อไป

·       วาดภาพง่ายๆด้วยปากกาเคมีสีดำ เช่น รูปใบหน้าคน ลงบนกระดาษสีขาว ภาพที่วาดไม่ควรมีขนาดใหญ่กว่าแผ่นใสสีเขียวแดงที่เตรียมไว้

·       ใช้ปากกาเคมีสีแดงเติมรายละเอียดลงไปในภาพ เช่น แลบลิ้น เป็นต้น

·       นำแผ่นใสสีเขียว แดง ที่ทำไว้มาวางบนภาพ และเลื่อนไปมาในแนวตั้งหรือแนวนอน

·       ให้เด็กๆอธิบายว่าสังเกตเห็นอะไร

·       วาดภาพแบบอื่นๆด้วยปากกาเคมีสีดำ เติมรายละเอียดของภาพที่เคลื่อนไหวไปมาด้วยปากกาเคมีสีแดง เช่น

-                   เทียนสีดำกับเปลวไฟสีแดง

-                   หมวกสีดำกับกระต่ายสีแดง

-                   มังกรสีดำกำลังพ่นไฟสีแดง

·       อาจใช้ปากกาเคมีสีเขียววาดรายละเอียดของภาพที่เคลื่อนไหวได้เช่นกัน

เกิดอะไรขึ้น

                เราสามารถมองเห็นลายเส้นภาพที่เป็นสีดำผ่านแผ่นใสทั้งสองสี แต่เมื่อมองผ่านแผ่นใสสีแดงเราจะมองไม่เห็นรายละเอียดของภาพที่เป็นสีแดง และถ้ามองผ่านแผ่นใสสีเขียว จะเห็นรายละเอียดของภาพเป็นสีดำ เมื่อเลื่อนพลาสติกทั้งสองสีผ่านภาพวาดไปมาอย่างรวดเร็ว จะเห็นใบหน้าคนแลบลิ้นและยิ้มสลับกัน หรือเห็นกระต่ายโผล่ออกจากหมวกและหายไปสลับกัน ถ้าเราใช้ปากกาเคมีสีเขียววาดรายละเอียดภาพ จะสังเกตเห็นภาพเคลื่อนไหวผ่านแผ่นใสสีแดงเท่านั้น แต่จะมองไม่เห็นภาพเคลื่อนไหวเมื่อมองผ่านแผ่นใสสีเขียว

คำแนะนำ

                เมื่อเด็กๆเข้าใจหลักการของภาพเคลื่อนไหวแล้ว ให้ทำการทดลองเพิ่มเติม โดยให้เด็กๆวาดภาพด้วยปากกาเคมีสีดำและวาดรายละเอียดด้วยปากกาเคมีสีแดงและสีเขียว เช่น

·       วาดปากด้วยสีดำ วาดลิ้นสีแดงและลิ้นสีเขียว

·       วาดต้นไม้ด้วยสีดำ วาดใบสีเขียวและสีแดง

·       วาดใบหน้าด้วยสีดำ วาดผมหยิกสีแดงและผมตั้งสีเขียว

·       วาดตัวผู้ชายด้วยสีดำวาดหมวกปลายแหลมให้เอียงไปทางซ้ายสีเขียว และเอียงไปทางขวาสีแดง

·       วาดใบหน้าด้วยสีดำ วาดรอยยิ้มสีแดงและร้องไห้สีเขียว

·       วาดไฟจราจรด้วยสีดำ วาดสัญญาณไฟเขียวและสัญญาณไฟแดง

จากนั้นเลื่อนแผ่นใสสีเขียวแดงไปทางแนวนอนหรือแนวตั้ง ลองทำการทดลองโดยใช้ปากกาสีและแผ่นใสสีอื่น สังเกตสิ่งที่เกิดขึ้น

ทำไมเป็นเช่นนั้น

                เรามองเห็นภาพที่วาดด้วยปากกาเคมีสีดำผ่านแผนใสทั้งสองสี แต่รายละเอียดของภาพที่ใช้แสดงการเคลื่อนไหวต้องวาดด้วยสีแดงหรือสีเขียวเท่านั้น เราไม่สามารถสร้างการเคลื่อนไหวจากสีทั้งสองสีพร้อมกันได้

                เมื่อวางแผ่นใสสีแดงลงบนกระดาษสีขาว จะเห็นกระดาษเป็นสีแดงถ้าวาดภาพบนกระดาษสีแดงด้วยปากกาเคมีสีแดงจะเห็นเหมือนกับว่าใช้ปากกาเคมีสีแดงวาดรูปลงบนกระดาษสีแดง สีของภาพและกระดาษเหมือนกันเราจึงมองไม่เห็นภาพที่วาด ซึ่งจะเกิดขึ้นเช่นเดียวกับแผ่นใสสีเขียวและปากกาเคมีสีเขียว

                จากการทดลองเรื่อง “โลกของสีสัน และลวดลายพิศวง” แผ่นกรองแสงจะดูดกลืนแสงสีบางส่วนไว้ โดยแผ่นกรองแสงสีแดงจะดูดกลืนแสงสีเขียว ทำให้เรามองเห็นสีเขียวเป็นสีดำเพราะไม่มีแสงสะท้อนกลับเข้าสู่ดวงตาของเรา

                แผ่นใสสีเขียวดูดกลืนแสงที่สะท้อนมาจากสีแดง ดังนั้นเมื่อมองผ่านแผ่นใสสีเขียว เราจึงเห็นสีแดงเป็นสีดำ

                สีแดงและสีเขียวเหมาะสำหรับศึกษาเรื่องการมองเห็นสี เพราะเป็นสีตรงกันข้าม เนื่องจากส่วนผสมของสีแดงและสีเขียวไม่มีส่วนที่เหมือนกัน